Η ταραχώδης ζωή της «Αγίας των Φτωχών», Εβίτας Περόν

Για τους «ντεσκαμισάδος» της Αργεντινής, τους φτωχοδιάβολους αυτής της σπουδαίας χώρας της Λατινικής Αμερικής, η Εβίτα Περόν ήταν σχεδόν τα πάντα.

Ήταν η σύζυγος ενός προέδρου που ήταν εξαιρετικά αγαπητός στην εργατική τάξη και, όμως, εκείνη κατάφερε και τον «σκέπασε» με τη σκιά της.

Ανεξάρτητα από το αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με την πολιτική που άσκησε (μέσω του συζύγου της) δεν μπορεί παρά να αναγνωρίσει πως η ζωή της Εβίτας Περόν ήταν παραμυθένια. Σκληρή και ταραχώδης αλλά παραμυθένια.

Η συνάντηση που άλλαξε την ιστορία μιας χώρας
Η Εβίτα Περόν γεννήθηκε μια ημέρα σαν σήμερα, στις 7 Μαΐου 1919. Πατέρας της ήταν ο γαιοκτήμονας Χουάν Ντουάρτε με καταγωγή από τη Χώρα των Βάσκων.

Θεωρητικά, με πατέρα γαιοκτήμονα η Εβίτα θα έπρεπε να ζήσει τα πρώτα χρόνια της ζωής της μέσα στις ανέσεις. Δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, ωστόσο. Ο πατέρας της είχε δυο οικογένειες. Τη νόμιμη και την «παράνομη».

Η Εβίτα ήταν «καρπός» της «παράνομης» οικογένειας του Ντουάρτε. Για την ακρίβεια ήταν το πέμπτο παιδί του Ντουάρτε και της Χουάνα Ιμπαργκούρεν.

Ο γαιοκτήμονας φρόντιζε να μοιράζει τον χρόνο και τα εισοδήματά του και στις δυο οικογένειες που είχε δημιουργήσει. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, η μία οικογένεια ήταν αυτή που είχε τα πάντα και η δεύτερη δεν είχε κάτι χειροπιαστό.

Και αυτό φάνηκε με τραγικό τρόπο όταν ο Ντουάρτε σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα όταν η Εβίτα ήταν μόλις 6 ετών. Η ερωμένη του γαιοκτήμονα και τα παιδιά της έμειναν «ξεκρεμαστοί» χωρίς να μπορούν να διεκδικήσουν το παραμικρό από την τεράστια κληρονομιά που άφησε πίσω του.

Από τη μια στιγμή στην άλλη η μικρή Εβίτα βρέθηκε να παλεύει, μαζί με τη μάνα και τα αδέρφια της, με τη φτώχεια και την ανέχεια.

Όσο μεγάλωνε τόσο προσπαθούσε να βρει τρόπο να φύγει μακριά από αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον που είχε δημιουργηθεί.

Ήθελε να γίνει ηθοποιός. Γνώριζε πολύ καλά, όμως, πως για να κυνηγήσει αυτό το όνειρο θα έπρεπε να φύγει από το πατρικό της και να πάει στο Μπουένος Άιρες όπου οι ευκαιρίες ήταν περισσότερες.

Η 16χρονη Εβίτα ήταν όμορφη, χαριτωμένη, χαμογελαστή και έξυπνη. Με αυτά ως «όπλα» δεν άργησε να βρεις τις πρώτες της δουλειές. Πήρε διάφορους μικρούς ρόλους σε θέατρο και κινηματογράφο, ενώ στράφηκε προς το ραδιόφωνο όπου συμμετείχε σε διάφορες παραγωγές.

Σταδιακά άρχισε να στέκεται στα πόδια της και να κερδίζει αρκετά χρήματα, ώστε, να μπορεί να αυτοσυντηρηθεί και να έχει το δικό της διαμέρισμα.

Η ζωή της άλλαξε οριστικά και με τρόπο καθοριστικό στις 22 Ιανουαρίου του 1944, όταν σε μια φιλανθρωπική εκδήλωση, γνωρίστηκε με τον συνταγματάρχη Χουάν Περόν.

Ο Περόν δεν ήταν ένας απλός στρατιωτικός. Ήταν ηγετικό στέλεχος της στρατιωτικής χούντας που το 1943 είχε ανατρέψει τη νόμιμα εκλεγμένη κυβέρνηση της χώρας!

Ο έρωτάς τους ήταν κεραυνοβόλος. Οι δυο τους αγαπήθηκαν βαθιά. Εκείνη ήταν πάντα ένα βήμα πίσω από έναν πανίσχυρο στρατιωτικό ο οποίος ήταν και υπουργός Εργασίας της χώρας. Εκείνος είχε σκοπό να καθίσει στο τιμόνι της χώρας και χρειαζόταν δίπλα του μια ισχυρή γυναίκα.

Αν και συμμετείχε σε ένα δικτατορικό καθεστώς στήριξε όσο μπορούσε την εργατική τάξη και προώθησε σειρά μεταρρυθμίσεων που τον έκαναν αγαπητό στο λαό.

Παράλληλα, ο έρωτας των δυο, χάρισε στον Περόν μεγαλύτερη δημοφιλία από αυτή που θα μπορούσαν να ανεχθούν οι συνεργάτες τους στο καθεστώς και έτσι (με διάφορες προφάσεις και αφορμές) ο Περόν βρέθηκε στη φυλακή!

Η φυλάκιση του Περόν, ωστόσο, ήταν για τους αντιπάλους του μια εντελώς λάθος κίνηση καθώς αποδείχτηκαν δύο πράγματα: Το πρώτο ήταν πως ο Περόν είχε τεράστιο λαϊκό έρεισμα. Το δεύτερο πως η Εβίτα πέρα από καλή ηθοποιός, ήταν και εξαιρετική πολιτικός!

Ξεσήκωσε τον λαό και «γέννησε» ένα μεγάλο κίνημα το οποίο βγήκε στους δρόμους απαιτώντας την απελευθέρωση του Περόν.

Όπως αποδείχθηκε αργότερα η Εβίτα είχε έρθει σε επαφή με τα εργατικά συνδικάτα στην Αργεντινή και οργάνωνε διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες. Μια εβδομάδα μετά από μια μεγαλειώδη διαδήλωση στο κέντρο του Μπουένος Άιρες, ο Περόν αφέθηκε ελεύθερος και το πρώτο που έκανε ήταν να παντρευτεί την Εβίτα.

Από εκεί και πέρα ο Χουάν και η Εβίτα Περόν έγιναν ένα και ξεκίνησαν μαζί την πορεία προς το προεδρικό μέγαρο της Αργεντινής.

Η άνοδος στην εξουσία και ο θάνατος που σόκαρε τους πάντες
Τον Φεβρουάριο του 1946 ο Χουάν Περόν θα βάλει υποψηφιότητα για την προεδρία της χώρας και θα κερδίσει τις εκλογές συγκεντρώνοντας το 52% των ψήφων. Στο πλευρό του, η Εβίτα που έδωσε μεγάλη προεκλογική μάχη και κέρδισε τις καρδιές των φτωχοδιάβολων της Αργεντινής.

«Παλεύουμε για να έχουμε λιγότερους πλούσιους και λιγότερους φτωχούς. Πρέπει να κάνετε το ίδιο» ήταν το σύνθημά της όταν έκανε το πρώτο της ταξίδι στην Ευρώπη ως η Πρώτη Κυρία της Αργεντινής.

Η Εβίτα από την πρώτη στιγμή που ο Χουάν Περόν ανήλθε στην εξουσία τον πίεζε προκειμένου να δώσει δικαίωμα ψήφου στις γυναίκες παρά τις ισχυρές πιέσεις που δεχόταν από συντηρητικούς κύκλους.

Τελικά, με τον Νόμο 13010 οι γυναίκες στην Αργεντινή απέκτησαν δικαίωμα ψήφου, η Εβίτα το έκανε σημαία της και η επόμενη εκλογική νίκη (το 1952 με το 63% των ψήφων) ήρθε περίπου φυσιολογικά με την εξουσία του Περόν να μην μπορεί να αμφισβητηθεί ούτε από τον χειρότερο εχθρό του!

Το 1948 η Εβίτα ίδρυσε το δικό της φιλανθρωπικό ίδρυμα, το «Ίδρυμα Εύα Περόν» και με τη δράση της υπέρ των φτωχών εκτόξευσε τη δημοτικότητά της όχι απλά στα ύψη αλλά στα όρια του ζωντανού θρίλερ.

Για τους Αργεντίνους, πλέον, δεν ήταν η γυναίκα του προέδρου. Ήταν πάνω από αυτόν. Ήταν η «Αγία των Φτωχών». Έχτισε σχολεία, νοσοκομεία, βιβλιοθήκες, έντυνε και τάιζε χιλιάδες φτωχά παιδιά, έδινε συντάξεις στους ηλικιωμένους, στέγη σε όσους δεν είχαν πού να κοιμηθούν τις νύχτες. Έκανε τα πάντα και οι Αργεντίνοι τη λάτρεψαν.

Στις εκλογές του 1952 ο λαός ήθελε την Εβίτα αντιπρόεδρο της χώρας. Ο Χουάν Περόν ήθελε να της δώσει αυτό το αξίωμα όχι επειδή ήταν γυναίκα του αλλά επειδή το άξιζε. Τα συνδικάτα είχαν δηλώσει πως θα την στήριζαν με όλες τους τις δυνάμεις.

Οι συντηρητικοί, ωστόσο, ούτε που ήθελαν να ακούσουν πως το νόθο παιδί ενός γαιοκτήμονα, μια άσημη ηθοποιός θα γινόταν αντιπρόεδρος της Αργεντινής και έτσι η Εβίτα αναγκάστηκε να κάνει πίσω.

Δήλωσε πως δεν ήθελε να αφήσει το έργο στο Ίδρυμα και ζήτησε από τον λαό να ψηφίσει τον Χουάν Περόν. Και αυτό έγινε. Ο Περόν κέρδισε και εκείνες τις εκλογές με άνεση.

Στην πραγματικότητα, πάντως, η Εβίτα Περόν δεν έκανε πίσω επειδή φοβόταν τις αντιδράσεις των στρατιωτικών και ένα πιθανό πραξικόπημα κατά του συζύγου της. Έκανε πίσω επειδή είχε διαγνωστεί με καρκίνο στην μήτρα και η κατάσταση της υγείας της επιδεινωνόταν διαρκώς.

Ο καρκίνος ήταν επιθετικός και εξαπλώθηκε γρήγορα. Το ανατριχιαστικό ήταν πως η πρώτη σύζυγος του Χουάν Περόν είχε πεθάνει από καρκίνο της μήτρας!

Στην ορκωμοσία του Περόν η Εβίτα στεκόταν στο πλάι του κάνοντας υπεράνθρωπες προσπάθειες. Κανείς δεν χάρηκε σε εκείνη την γιορτή που είχε διοργανωθεί.

Η Εβίτα είχε φτάσει να ζυγίζει λιγότερο από 40 κιλά και η εικόνα της προκαλούσε θλίψη στους πάντες. Λέγεται πως στη μέση της είχε τοποθετηθεί ένα είδος κορσέ από γύψο προκειμένου να τη στηρίζει και να την κρατάει όρθια.

Στις 26 Ιουλίου 1952 ο εκφωνητής του κρατικού ραδιοφώνου της Αργεντινής ανέλαβε ένα βαρύ καθήκον. Έκατσε μπροστά από το μικρόφωνο και με φωνή που έτρεμε από τη συγκίνηση είπε: «Η κυρία Εύα Περόν, η πνευματική αρχηγός της χώρας, πέρασε στην αιωνιότητα». Η Εβίτα Περόν πέθανε σε ηλία 33 ετών αλλά ο μύθος της δεν σταμάτησε να μεγαλώνει.

Πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν πως ναι μεν η Εβίτα ήταν βαριά άρρωστη και θα πέθαινε αλλά ο θάνατος της επισπεύσθηκε από μια λοβοτομή στην οποία την υπέβαλαν οι γιατροί της με εντολή του Χουάν Περόν προκειμένου να αντέχει τους πόνους.

Σήμερα, πλέον, οι επιστήμονες λένε πως η λοβοτομή δεν μείωσε τον πόνο, της «χάρισε» μια εξαιρετικά μειωμένη συναισθηματική αντίδραση η οποία τη βοήθησε να αντέξει τη δυστυχία των τελευταίων ημερών της!

Αυτή είναι η μια εκδοχή. Η δεύτερη εκδοχή προέρχεται από τον νευροχειρουργό της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Yale, του Daniel Nijensohn, ο οποίος – ούτε λίγο, ούτε πολύ – λέει ότι ο Περόν διέταξε τη λοβοτομή της Εβίτας για να την «ηρεμήσει» προκειμένου να αποφευχθεί ένας εμφύλιος πόλεμος στην Αργεντινή.

Στο πρωτομαγιάτικο (1952) μήνυμά της προς τον λαό η Εβίτα εξαπέλυσε σφοδρότατα πυρά κατά των πολιτικών της αντιπάλων τους οποίους χαρακτήρισε «αναίσθητους και αποκρουστικούς».

Κάλεσε, μάλιστα, τον λαό της Αργεντινής να πολεμήσει τους ολιγάρχες. Λέγεται, μάλιστα, πως αν και βαριά άρρωστη είχε δώσει παραγγελία για 5.000 αυτόματα και 1.500 πολυβόλα τα οποία θα έδινε στα συνδικάτα για να φτιάξουν εργατικές πολιτοφυλακές.

Ίσως, λοιπόν, η απόφαση του Χουάν Περόν να υποβληθεί η Εβίτα σε λοβοτομή ήταν μια προσπάθεια για να περιορίσει την επιθετικότητά της και να αποτρέψει έναν εμφύλιο. Ίσως και όχι.

Νίκος Δεμισιώτης

reader.gr